KLAVYE SORUNLARI

Klavye ile ilgili sorunlar
Klavye, bilgisayarın hala en önemli giriş cihazıdır ve klavye olmayan bir bilgisayar düşünülemez. Bilgi girmek için en çok kullanılan cihaz klavyedir ve bu durum gelecekte de değişmeyecek. Klavyenin çalışmaması, arızalı bir işlemci ile hemen hemen aynı derece önemlidir. Ancak buradaki tek fark maliyetlerde ortaya çıkar.
9.1.1 Bilgisayar açılışta “Keyboard Error” mesajı veriyor
Bilgisayar, açılış sırasında klavyenin varlığını ve sorunsuz bir şekilde çalışıp çalışmadığını da kontrol eder. Klavyenin üzerindeki ışıkların, diğer bir değişle LED’lerin, bilgisayar açılırken kısa bir süre yanıp söndükleri dikkatinizi muhtemelen çekmiştir. BIOS, bu esnada klavyeyi tespit eder ve klavye denetleyicisini de test eder. Eğer bilgisayar bu aşamaya kadar sorunsuz geldiyse klavyeniz çalışıyor demektir.
Ancak bilgisayarın açılışının yarıda kesilmesi ve “Keyboard Error” veya “Keyboard Failure” gibi bir hata mesajının ekrana gelmesi ile de karşı karşıya kalabilirsiniz. Bu, klavyeniz ile ilgili bir sorun olduğu anlamına gelir.
Klavyenin kilitli olup olmadığını kontrol edin. Bir çok bilgisayar, kilitli klavyelere karşı yukarıda anlatıldığı gibi tepki verir.
Klavye uzatması kullanıyorsanız klavyeyi bir de uzatma olmadan deneyin. Muhtemelen uzatma arızalanmıştır.
Klavyenin fişinin tam olarak oturup oturmadığını kontrol edin. Bunun için fişini çıkartın ve daha sonra bilgisayara tekrar takın. Eğer sorun bundan kaynaklanıyorsa, klavye tekrar kullanılabilir hale geldiği zaman bilgisayar bir uyarı sesi çıkaracaktır. Eğer bilgisayar herhangi bir ses çıkarmazsa durum daha kötü demektir.
Bir PS/2 fare ve yine PS/2 bağlantı noktasına sahip bir klavyeniz var ve bu giriş cihazlarını bilgisayar yeni mi bağladınız? Bu durumda cihazları takarken yanlışlıkla birbirlerinin bağlantı noktalarını kullanıp kullanmadığınızı kontrol edin.
Klavye mi arızalı?
Eğer başka bir klavye kullanma imkanınız varsa bilgisayarınızın bu klavye ile çalışıp çalışmadığını kontrol edin. Eğer söz konusu klavye sorunsuz çalışıyorsa klavyeniz tabii ki arızalı demektir. şu anda 10 $’dan başlayan fiyatlarla zevkinize veya kesenize uygun bir klavye satın alabilirsiniz.
Eğer klavye kablosu kesildiyse veya klavye denetleyiciniz arızalı ise kendiniz de tamir etmeyi deneyebilirsiniz. Ancak yeni bir kablo ve fişine (arızalı klavyenin fişi ir daha kullanılamaz) ödeyeceğiniz para ile yeni bir klavye satın alabileceğinizi de göz önünde bulundurmalısınız. Yeni bir denetleyici yerine klavye almanız daha faydalı olacaktır.
Eğer diğer klavye de çalışmayı ret ediyorsa sorun bilgisayarınızın anakartından kaynaklanıyordur. Aşağıdaki bölümlerde bu konu hakkında daha ayrıntılı bilgi edinebilirsiniz.
Klavye sigortası mı arızalı?
Eğer anakartınızın garantisi devam ediyorsa şimdi değineceğimiz, ciddi olabilecek bu sorun kaynağını ortadan kaldırmak için kendi başınıza bir işlem yapmamalısınız. Klavye bağlantı noktası, anakartı korumak amacıyla bir sigorta ile donatılmıştır. Bu sigorta sayesinde klavyenin 5 V’luk besleme gerilimi aşırı yüklenmeye karşı korunur. Klavyenin tamamen kullanılamaz (Klavye üzerindeki tüm ışıklar sönükse) hale gelmesinin nedeni söz konusu sigortanın arızalanması olabilir. Bu, 5 V’luk gerilimin topraklanarak basit bir şekilde ölçülmesi ile tespit edilebilir. Klavyenin fiş yerleşimini kitabın sonundaki ekte bulabilirsiniz. Eğer bu gerilim elde edilemiyorsa söz konusu lehimlenmiş sigorta arızalı olabilir. Modern anakartlar SMD olarak adlandırılan özel sigortalar bulunur ve bu sigortanın yetkili bir servis tarafından değiştirilmesini sağlamalısınız.
Klavye BIOS’u mu arızalı?
Eğer klavye çıkışında 5 V’luk besleme gerilimini ölçebiliyorsanız sorunun klavye BIOS’u olabilir. Burada 40 ayaklı bir IC, modern anakartlarda bu lehimlenmiş olarak bulunur, söz konusudur. Bu nedenle söz konusu BIOS’un değiştirilmesi genellikle mümkün olmaz. Bu durumda klavyenizi değiştirmek zorundasınız.
9.1.2 USB klavye çalışmıyor
Anakartın BIOS versiyonuna bağlı olarak USB klavye kullanarak BIOS ayarlarına ulaşmak mümkün olmayabilir. Klasik bir klavyeyi bir USB versiyonu ile değiştirebilmek için BIOS’un sadece normal USB desteği yeterli değildir. BIOS’un ayrıca USB klavyeyi de (Legacy Support) desteklemesi gereklidir. USB klavye kullanarak bilgisayarın BIOS’una erişmek ancak bu fonksiyon sayesinde mümkün olur. Bu desteği etkinleştirmek için ilk olarak klasik bir klavye ile BIOS ayarlarını açmalısınız. İlgili seçenek CHIPSET FEATURES OPTIONS (Award) veya ADVANCED CONFIGURATION SETUP (AMI) menülerinde bulunur. Bunun için kullanılan seçeneğin ismi USB KEYBOARD SUPPORT olabilir. USB klavye desteğini etkinleştirmek için söz konusu seçeneğin değerini ENABLED olarak değiştirin.
BIOS’unun özel bir USB klavye desteğine sahip değilse BIOS ayarlarında değişiklik yapmak için elinizin altında devamlı olarak klasik bir klavye bulundurmak zorundasınız.
9.1.3 Tuşlar yanlış yorumlanıyor
Siz, [K] tuşuna bastınız ancak bilgisayar ekrana “4” yazdı. Bu tür yanlışlıklar ile çok seyrek ortaya çıkar ve bu sorun özellikle çok sık yaşanmadığı için kullanıcının şaşırmasına neden olabilir.
Yazılımda mı sorun var?
İlk olarak, söz konusu sorunun diğer yazılımlarda da ortaya çıkıp çıkmadığını kontrol edin. Eğer bu durum ile sadece tek bir programda karşılaşıyorsanız kullanım kitapçığına göz atabilir veya bir programlama hatası olup olmadığını öğrenmek için üreticinin web sayfasına göz atabilirsiniz.
9.1.4 Yanlış veya eksik klavye sürücüsü
Klavyeniz için doğru sürücünün yüklü olup olmadığını Aygıt Yöneticisi’nden kontrol edin.
1. BAşlAT/AYARLAR/DENETİM MASASI komutunu kullanarak Denetim Masası penceresini açın.
2. Burada bulunan SİSTEM simgesine çift tıklayın ve ekrana gelen penceredeki AYGIT YÖNETİCİSİ kartını etkinleştirin.
3. şu anda kullandığınız klavyenin görüntülenmesi için aygıt ağacındaki klavye simgesine çift tıklayın.
4. Normalde burada standart klavye yüklüdür. Eğer bu kayıt kullandığınız klavye ile uyumlu değilse doğru sürücüyü yüklemek zorundasınız. Gösterilen klavye türünü seçin ve pencerenin altındaki ÖZELLİKLER düğmesine tıklayın.
5. Ekrana gelen penceredeki SÜRÜCÜ kartını etkinleştirin ve buradaki SÜRÜCÜYÜ GÜNCELLEşTİR düğmesine tıklayın.
6. Uygun klavye türünü seçebilmek için TÜM DONANIMI GÖSTER seçeneğini işaretleyin.
7. Seçtiğiniz klavyeyi TAMAM düğmesine tıklayarak onaylayın. Sürücü yüklendikten sonra Windows’un yeniden başlatılması gereklidir.

9.2 Fare çalışmıyor
Giriş cihazlarının listesinde klavyenin hemen arkasından fare gelir. Programların fare ile kullanılmak üzere hazırlandığı Windows veya OS/2 gibi grafik kullanıcı arayüzlerine sahip işletim sistemlerinde farenin olmadığı düşünülemez. Bu “kemirgen” görevini yerine getirmezse grafik uygulamalarda çalışmak bir işkenceye dönebilir.
9.2.1 Tamamen devre dışı: Fare görevini ihmal ediyor
Fare takılı değil mi?
İlk olarak farenin bilgisayarınıza takılı olup olmadığını kontrol edin. Muhtemelen bağlantı kablosu çıkmıştır.
Doğru bağlantı noktası mı seçili?
Seri bağlantı noktasını kullanan bir fareye sahipseniz cihazın COM1 Veya COM2’ye bağlı olup olmadığını kontrol edin. Bazı fare sürücüleri cihazı ararken sadece bu iki bağlantı noktasını kontrol ederler. Bu durumda farenin COM3 veya COM4 portlarında kullanılması mümkün olmayacaktır.
Eğer iki taneden fazla seri bağlantı noktasına sahipseniz ve hangisinin COM1 veya COM2 olduğunu bilmiyorsanız fareyi sadece diğer bağlantı noktalarında da denemeniz sorunu çözmeniz için yardımcı olacaktır. Ancak bir bağlantı noktasında çalışmazsa sorun başka bir nedenden kaynaklanmaktadır.
PS/2 bağlantı noktası etkin mi?
Windows, PS/2 farenizi tanımıyorsa söz konusu bağlantı noktası BIOS’dan devre dışı bırakılmış olabilir. İlgili seçenek Award BIOS’larında BIOS FEATURES SETUP menüsü altında bulunur. Burada bulunan PS/2 MOUSE FUNCTION CONTROL seçeneğinin değerini ENABLED veya AUTO olarak değiştirmelisiniz. Ancak PS/2 bağlantı noktasının etkinleştirilebilmesi için bazen ana kadar üzerindeki bir jumper da yardımcı olabilir. Bunun için anakartınızın kullanım kitapçığına göz atmalısınız.
Kızıl ötesi bağlantı noktası mı etkiliyor?
Modern anakartlar entegre kızıl ötesi bağlantı noktasına da sahiptirler. Eğer bu bağlantı noktası etkinleştirilirse otomatik olarak COM2 bağlantı noktasını kaynaklarını kullanır. Eğer kızıl ötesi bağlantı noktasını kullanmıyorsanız BIOS’dan devre dışı bırakmalısınız. İlgili seçeneği modern Award BIOS versiyonlarında INTEGRATED PERIPHERALS menüsü altında bulabilirsiniz. Burada UART2 MODE seçeneği bulunur. Bunun değerini STANDART olarak değiştirirseniz kızıl ötesi bağlantı noktası ile ilgili tüm ayarlar da buna bağlı olarak değişecektir. Ancak tüm BIOS versiyonları bu seçeneğe sahip değildir. Muhtemelen karşılaşabileceğiniz diğer bir seçenek olarak UART2 USE INFRARED seçeneğinin değerini de DISABLED olarak değiştirmelisiniz.
Kullandığınız bağlantı dönüştürücüsü doğru mu?
Eğer PS/2 farenizi seri bağlantı noktasına bağlamak için beraberinde sunulan dönüştürücüsünü kullanmazsanız sorunlar ile karşılaşabilirsiniz. Logitech ve Microsoft’un fareleri başka üreticilerin dönüştürücüleri ile çalışmıyorlar.
Eğer anakartınızın üzerinde sabit bir PS/2 bağlantı noktası yoksa ve bunun yerine sadece bir bağlantı için bir kablo uzatması kullanılıyorsa yanlış bir dönüştürücü söz konusu olabilir.Anakartlar üzerindeki bağlantı yerleşimi için her üretici kendi tekniklerini kullanır ve bu nedenle fişin sadece fiziksel olarak uygunluk göstermesi tek başına yeterli değildir. Mutlaka cihazın orijinal dönüştürücüsünü kullanın ve sahip olduğunuz dönüştürücü üzerinde uygun değişiklikleri yapın. Bağlantı noktasının yerleşimini anakartın kullanım kitapçığında bulabilirsiniz.

9.2.2 Fare yerine klavye kullanmak
Windows aslında fare olmadan da, yani sadece klavye üzerinden kullanılabilir. Ancak tahmin edildiğinden çok daha zor ve karmaşık olabileceği için mecbur kalmadıkça fareden vazgeçmemelisiniz. Ancak fareniz Windows altında çalışmadığı zaman ise hemen vazgeçmeyin ve klavyeyi fare gibi kullanabilmek için gerekli ayarları yapın.
1. Başlat menüsünü açmak için [Ctrl]+[Esc] tuş kombinasyonunu uygulayın.
2. Ok tuşlarını kullanarak AYARLAR öğesini seçin ve [Enter] tuşuna basın. şimdi ekrana gelen alt menüzdeki DENETİM MASASI öğesini de ok tuşları yardımıyla seçin ve bir kez daha [Enter] tuşuna basın.
3. şimdi Denetim Masası penceresi ekrana gelir. şimdi ok tuşlarının yardımıyla ERİŞEBİLİRLİK SEÇENEKLERİ simgesini seçin ve çalıştırmak için [Enter] tuşuna basın.
4. şimdi [Tab] ve ok tuşlarını kullanarak Fare kartını etkinleştirin. Buradaki “Fare Tuşları’nı kullan” seçeneğini işaretlemek için [Alt]+[F] tuş kombinasyonunu uygulayın. şimdi Ayarlar düğmesini etkinleştirmek için [Alt]+[A] tuş kombinasyonunu uygulayın.
5. şimdi ekrana gelen penceredeki “Kısayol kullan” seçeneğini etkinleştirmek için [Alt]+[K] tuş kombinasyonunu uygulayın.Yaptığınız değişikliklerin onaylanması için [Enter] tuşuna iki kere basın.
Klavyenizi artık bir fare gibi kullanabilirsiniz. Bu özelliği istediğiniz etkinleştirmek veya devre dışı bırakmak için [Sol Alt] + [Sol Üst Karakter] + [Num Lock] tuş kombinasyonunu kullanabilirsiniz. Eğer klavye üzerindeki fare fonksiyonları etkinleştirilirse, [Num] tuşunu kullanarak imleç tuşları ile fare hareketi arasında geçiş yapabilirsiniz.
DİKKAT HATA! Bazı Windows versiyonlarında Hızlanmak ve Yavaşlamak için kullanılması söylenen tuşlar değiştirilmiştir. Doğru kombinasyonu aşağıdaki tabloda bulabilirsiniz.
Fare İşlevi Tuş Yerleşimi Fare imlecini hareket ettirmek Numara bloğundaki oklar ve köşegen hareketleri için [7], [9], [1], [3] Fare imlecini hızlandırmak [Ctrl]+ Numara bloğundaki ilgili tuş Fare imlecini yavaşlatmak [Ctrl]+ Numara bloğundaki ilgili tuş Tek tıklama Numara bloğundaki [5] Çift tıklama Numara bloğundaki [+] Sürükle ve bırak Numara bloğundaki [0] ile seçmek ve yine numara bloğundaki [,] ile hedefe bırakmak

9.2.3 Fare MS-DOS modunda çalışmıyor
Eğer fare sadece DOS altında çalışmıyorsa muhtemelen DOS fare sürücüsü yüklenmemiştir. MS-DOS sürücüsünün, Windows’dakinden farklı olarak ekstra kurulması gereklidir.
1. Bilgisayarı MS-DOS modunda çalıştırın.
2. Daha sonra fare ile beraber verilen kurulum programını çalıştırın ve DOS sürücüsünü yükleyin.
3. Sürücünün çalıştırılması için gerekli olan kayıt kurulum programı tarafından AUTOEXEC.BAT dosyasına eklenir.
4. Sürücünün yüklendikten sonra çalıştırılabilmesi ve farenin MS-DOS modunda kullanılabilmesi için daha sonra bilgisayarı yeniden başlatın.
USB fare MS-DOS modunda çalışmıyor
Bu durumda bir sürücü problemi söz konusudur. Sorunsuz bir sürücü temin etmek için fareyi satın aldığınız mağazaya başvurabilir veya üreticinin web sayfasına göz atabilirsiniz.
9.2.4 Fare imleci atlıyor
Fare imlecinin atlaması sorunu ile klasik, toplu farelerde çok sık karşılaşılır. Bunun nedeni ise cihazın hareketi sağlayan aksamlarının kirlenmesidir. Bu fareler normalde bir mousepad veya düz bir yüzeye sahip olan çalışma masası üzerinde kullanılırlar. Farenin sahip olduğu top cihazın sabit yüzey üzerindeki hareketini, elektronik sinyallere dönüştürülebilmesi için, temas halinde olduğu alıcılara aktarır. Bu sinyaller daha sonra bağlantı noktası üzerinden bilgisayarda yüklü olan sürücüye aktarılır ve daha sonra fare imlecinin hareketine dönüştürülür. Masaüstü ve mousepad’in yüzeyi doğal olarak her zaman temiz olamaz. Bu hareket yüzeylerindeki tozlar ve saçlar farenin konumunun belirlenmesi için kullanılan hareketli disklere birikirler ve zamanla bu mekanik aksamın çalışmasına engel olurlar.
Ayrıca söz konusu hareketli disklerin plastik aksamları da aşınarak kayganlıklarını zaman içerisinde kaybederler ve bunun sonucunda diskler yüzde yüz potansiyelle dönemezler. Fareyi temizlemek için altındaki kapağı açarak içerisindeki topu çıkartabilir ve topun üzerindeki tozları ve hareketli disklerde birin pislikleri bir, cımbız yardımıyla alabilirsiniz.

9.3.1 Joystick tanınmadı
Oyunlar ve test programları joystick bulamıyor
Joystick kullanımı genellikle böyle başlar. Kurulu bir ses kartı veya ayrı bir Gameport var be joystick çalışmıyor. Burada ilk olarak joystick’in doğru bağlanıp bağlanmadığı kontrol edilmelidir. Muhtemelen bilgisayar bağlantısını sağlayan kablosu çıkmıştır.
Eğer bağlantılarda sorun yoksa hemen ardından Gameport’un etkinleştirilip etkinleştirilmediğini kontrol etmelisiniz. Bu durum seri veya USB bağlantı noktasını kullanan cihazlar için geçerli değildir. Modern ses kartlarındaki Gameport’lar yazılımsal olarak etkinleştirilebilirler. Bunun için ilgili seçeneği Aygıt Yöneticisi’nden kontrol etmelisiniz:
1. BAşLAT/AYARLAR/DENETİM MASASI komutunu kullanarak Denetim Masası’nı açın.
2. Burada bulunan SİSTEM simgesine çift tıklayın ve ekrana gelen penceredeki Aygıt Yöneticisi kartını etkinleştirin.
250 3. Aygıt listesindeki SES, VİDEO VE OYUN KUMANDALARI başlığını seçin ve üzerine çift tıklayın. Bunun sonucunda yeni bir liste ekrana gelecektir. Buradaki Gameport ile ilgili kaydı bulun ve seçin. Eğer kaydın önünde kırmızı bir çarpı veya sarı bir ünlem işareti varsa Gameport devre dışıdır. şimdi ÖZELLİKLER düğmesine tıklayın.
4. Eğer Gameport kaydının önünce kırmızı bir çarpı işareti varsa yapmanız gereken tel şey AYGITI ETKİNLEşTİR düğmesine tıklamak veya bu düğme bulunmuyorsa BU DONANIM PROFİLİNDE DEVREDEN ÇIKAR seçeneğindeki işareti kaldırmalısınız.
Eğer joystick hala çalışmıyorsa Gameport, üzerinde bulunduğu kartta fabrika çıkışı olarak devre dışı bırakılmıştır ve kullanılabilmesi için muhtemelen bir jumper ayarının yapılması gereklidir. Bu durumu kontrol etmek için aşağıdaki işlemleri gerçekleştirin:
1. Bilgisayarı kapatın ve kasasını açın.
2. Gameport’un üzerinde bulunduğu kartı çıkartın.
3. Kartın kullanım kitapçığına bakın ve gerekirse kartın üzerindeki jumper ayarlarını değiştirin.
Kartı yeniden takın, bilgisayarı başlatın ve joystick’in çalışıp çalışmadığını yeniden kontrol edin.
Gameport sayısı birden fazla mı?
Günümüzde ses kartları haricinde, kombi denetleyiciler olarak adlandırılan çeşitli kartların üzerinde de Gameport bulunuyor veya üzerinde sadece Gameport bulunan 8 Bit’lik kartlar bilgisayarlarda kullanılabiliyor. Bu nedenle bilgisayarınızda birden fazla Gameport bulunabilir. Taktığınız joystick’in tanınmamasının bir nedeni de bu olabilir.
İlk olarak söz konusu Gameport’lardan birinin etkinleştirilip etkinleştirilmediğini kontrol edin. Bunun için jumper konfigürasyonunun nasıl yapılabileceğini ise kartın kullanım kitapçığından öğrenebilirsiniz. Eğer gerekirse söz konusu Gameport’lardan birini mutlaka etkinleştirin.
Eğer sahip olduğunuz Gameport’lardan en az bir tanesinin etkinliğinden eminseniz aynı zamanda bu Gameport’un aktif tek port olup olmadığını da kontrol etmelisiniz. Eğer yanlışlıkla birden fazla Gameport etkinleştirilirse bunlardan hiç biri çalışmayacaktır. Eğer bilgisayarınızın kendisi ayrı bir Gameport’a sahipse ve ses kartının üzerinde de ek bir Gameport bulunuyorsa söz konusu portlardan bir tanesi mutlaka devre dışı bırakılmalıdır. Bunun için ses kartının kullanım kitapçığını incelemelisiniz.
1. Kontrol için bilgisayarınızı kapatın ve bilgisayarın kasasını açın.
2. Üzerinde Gameport (15 kutuplu bir Sub-D yuvası) bulunan kartları çıkartın. Modern, jumper bulundurmayan kartlardaki Gameport’lar yazılımsal devre dışı bırakılabilirler. Yazılımsal olarak nasıl devre dışı bırakılabileceğine daha önce değinmiştik.
3. Kartın dokümantasyonuna bakarak her bir Gameport için geçerli olan jumper yerleşimini kontrol edin. Üzerindeki jumper’ların görevlerini yine kart üzerinde bulunan açıklamalardan öğrenebilirsiniz.
4. Bilgisayarınızdaki Gameport’ları sadece bir tanesi etkin olacak şekilde ayarlayın.
5. Kartları yeniden takın, bilgisayarı çalıştırın ve joystick’in çalışıp çalışmadığını kontrol edin.
9.3.2 Gameport etkinleştirilmesine rağmen joystick tanınmıyor
Bazı programlar bir Gameport’un tanımlanması için gerekirse takılı olan joystick’i sorgulamak yerine konfigürasyon Bit’inin BIOS değişkenlerinde kullanılıp kullanılmadığınız kontrol ederler. BIOS, bilgisayarın açılışı sırasında Gameport’u tanımlamazsa, ki bu durumla özellikle AT kartlarda karşılaşılır, söz konusu değişkendeki ilgili Bit de kullanılmaz. Bir çok AT BIOS versiyonları Gameport’u sorgulama çabasına girmezler bile.
Eğer kullandığınız yazılım bir Gameport’un yüklü olup olmadığını sadece bu Bit üzerinden kontrol ediyorsa oyuna zaten yenik başladınız demektir. Bu durumda takılı bir joystick de kullanılamaz. Bu durum bir çok sistem bilgisi görüntüleme aracı tarafından, bunlar söz konusu konfigürasyon Bit’lerini devamlı kontrol ettikleri için rahatlıkla ekrana getirilebilir.
Oyunlar normalde direkt olarak joystick’e eriştikleri ve konfigürasyon Bit’lerini kullanmadıkları için söz konusu sorunla özellikle oyunlarda çok seyrek karşılaşılır